مگس مینوز از جنس liriomayza بوده و بیش از ۳۰۰ گونه از این جنس در دنیا انتشار دارند اما در ایران بیشتر دو گونه liriomayza trifolii و liriomayza sativae گزارش شده اند و در استانهاي خوزستان، کرمان، هرمزگان و تهران خسارات زيادي را وارد کرده اند. میزبان این آفت طیف وسیعی از گیاهان به ویژه گیاهان خانواده Cucurbitaceae، Leguminose و Solanaceae میباشند.
چرخه زندگی
این حشرات چرخه زندگی کوتاهی دارند و زمان لازم برای یک چرخه کامل زندگی در محیط های گرم اغلب ۲۱ تا ۲۸ روز است و بنابراین نسل های متعددی در آب و هوای گرم تولید می شود. زمستان گذرانی این حشره به صورت شفیره و در خاک میباشد. این شفیره ها که ۱/۵ تا ۲/۵ میلیمتر طول دارند، در ابتدا زرد رنگ و سپس قهوه ای تیره می شوند. حشرات بالغ حدود ۱۳ تا ۱۸ روز زنده اند و طول عمر ماده ها بیشتر از نرهاست.
تخم ها بیضی شکل به طول ۱ و عرض ۰/۲ میلیمتر بوده و توسط حشرات ماده در قسمت زیر اپیدرم و داخل بافت برگ قرار میگیرند. مگس مینوز دارای ۳ سن لاروی میباشد. لاروها بدون پا و از نوع ماگوت بوده که در ابتدا بی رنگ و شفاف هستند و پس از تغذیه و رشد زرد رنگ میشوند. طول حشرات بالغ که مگس های کوچکی به رنگ زرد و سیاه هستند به ۲-۱ میلیمتر و طول بدن لاروها در حداکثر رشد خود به ۳ میلیمتر میرسد.
نحوه خسارت
آفت مگس مینوز در مرحله بلوغ با ایجاد حفره های ریز برای تخم ریزی در قسمت اپیدرم برگها و در مرحله لاروی با ایجاد دالان های مارپیج در برگها به گیاهان خسارت وارد می کنند. خسارت اصلی توسط لاروها وارد میشود. لاروها با تخریب مزوفیل برگ و کاهش رشد و فتوسنتز، درنهایت باعث کاهش عملکرد محصول میشوند. همچنین لاروها با ایجاد دالان در برگ ها و تغذیه از آنها سبب ریزش برگها میشوند و در نهایت منجر به افتاب سوختگی میوه ها نیز میگردد. با زخم شدن شاخ و برگ ها امکان ورود عوامل بیماری زای قارچی و باکتریایی نیز افزایش می یابد.
روشهای کنترل و مبارزه با آفت
جمعیت آفت مگس مینوز بسته به شرایط محیطی در داخل گلخانه ها دارای نوسانات فصلی است به طوریکه در جنوب کشور در اوایل فصل رشد (اواسط پاییز) اقدامات پیشگیری کننده می تواند برای کنترل و جلوگیری از ورود این آفت به داخل گلخانه کافی باشد. تراکم جمعیت مگس مینوز از اواخر اسفند ماه بوده و در فروردین و اردیبهشت به اوج خود می رسد.
منبع: زریندان جنوب