عامل بیماری: قارچ Macrophomina phaseolina
علایم بیماری
قارچ عامل بیماری عموما در مرحله گیاهچه و یا در هنگام رسیدن به گیاه حمله میکند. لکههای قهوهای آبسوخته روی ریشه که پس از مدتی سیاه رنگ میشوند، از علائم اولیه این بیماری هستند. بارزترین راه تشخیص، مشاهده سختینههای سیاه رنگ قارچ در قسمت آوندی ساقه میباشد.
این سختینهها که یک اندام قارچی هستند ممکن است درست در زیر پوست ساقه و یا حتی روی ریشهها نیز مشاهده شوند. معمولا بوتههای آلوده از محل طوقه و ساقه میشکنند. این قارچ به خوشه ها نیز حمله کرده و سبب سیاه شدن خوشه ها میشود.
شرایط گسترش بیماری
این بیماری در خاک های خشک و مناطقی از زمین که رطوبت کمتری دارد، بیشتر دیده میشود. از این رو حفظ رطوبت خاک در حد متعادل میتواند به کنترل این بیماری کمک کند. دمای بالای هوا یکی از عوامل گسترش این بیماری است و این بیماری در نواحی گرمسیر و نیمه گرمسیر خسارت اقتصادی نسبتا بالایی دارد.
کاربرد بیش از اندازه از کودهای ازته نیز منجر به افزایش حساسیت گیاه به بیماری و توسعه بیشتر آن شود. قارچ عامل بیماری زمستان را به کمک این سختینه ها در خاک و یا بقایای گیاهی باقیمانده در زمین میگذراند. از این رو رعایت بهداشت مزرعه از جمله حذف بقایای گیاهی از توسعه بیماری میکاهد.
مدیریت بیماری
• استفاده از ارقام مقاوم
• تناوب چند ساله با گیاهان غیر میزبان (سویا، آفتابگردان، پنبه و سورگوم نیز از میزبانان این قارچ هستند)
• حفظ رطوبت خاک در حد متعادل
• ممانعت از مصرف بیش از حد کودهای ازته و کاربرد درست کودهای پتاسیم
• کاهش تراکم گیاه در واحد سطح
• حذف بقایای گیاهی
منبع: زریندان جنوب