سوسک راه راه خیار با نام علمی Acalymma vittatum از آفات جدی خانواده کدوئیان به شمار می رود. میزبان آن بیشتر خیار، کدو تنبل، طالبی، کدو سبز، خربزه و هندوانه است. از نظر ظاهری این سوسک مشابه کرم ریشه ذرت غربی است با این تفاوت که بین نوارهای سیاه رنگ در قسمت پشتی در سوسک راه راه خیار زرد روشن بوده اما در کرم ریشه ذرت غربی کرم رنگ می باشد.
شکل شناسی و چرخه زندگی
حشرات بالغ در زیر بقایای گیاهی و حاشیه مزارع خیار و سایر محصولات خانواده کوکوربیتاسه زمستان گذرانی می کنند. حشرات بالغ در بهار زمانی که دمای خاک به ۱۳ درجه سانتیگراد (۵۵ درجه فارنهایت) می رسد، ظاهر می شوند و از گرده و شاخ و برگ گیاهان میزبان جایگزین مانند بید، سیب، زالزالک، علف طلایی و گل مینا زمانی که میزبان اصلی آنها در دسترس نیستند، تغذیه می کنند. در زمان فصل رشد گیاهان میزبان، حشرات بالغ برای تغذیه و جفتگیری به این میزبانهای ترجیحی میروند.
حشرات بالغ در ابتدا روی گیاهان موجود در حاشیه مزرعه ساکن می شوند و در طول فصل رشد در سراسر محصول پخش می شوند. سوسک راه راه خیار برای جفت گیری در بهار تجمعات بزرگی را روی گیاهان جداگانه تشکیل می دهند. تخمها در دسته های کوچک ۴ تایی که بیضی شکل و به رنگ زرد یا نارنجی هستند و به طور متوسط ۰/۶ میلیمتر طول در ۰/۳۶ میلیمتر عرض دارند در پایه ساقه های گیاه، زیر سطح خاک گذاشته می شوند.
هر سوسک ماده ممکن است تا ۴ تخم در روز، و تا ۱۲۵ تخم در طول زندگی خود بگذارد. پس از باز شدن تخم ها، لاروها برای تغذیه به سمت ریشه ها حرکت می کنند. لاروها سفید، باریک، کرم مانند با سر قهوهای تیره میباشند. سه سن لاروی در دو تا چهار هفته تکمیل میشود، سن اول ۱/۳ میلی متر طول دارند و سن سوم میتواند به طول ۱ سانتیمتر نیز برسند. لارو سن ۳ در خاک شفیره شده که این شفیرهها سفید رنگ بوده و ۸ – ۱۰ میلیمتر طول دارند.
بسته به عرض جغرافیایی و آب و هوا، سوسک خیار راه راه ممکن است یک تا سه نسل در سال کامل کند. سوسک های خیار راه راه دارای سر قهوای یا سیاه، با پروتوراکس زرد روشن و شکم سیاه هستند. تقرییا ۵/۲۵ میلی متر طول ۱/۳ میلی متر عرض دارند.
نحوه خسارت
سوسک خیار راه راه از گلها، برگها و میوهها تغذیه میکنند، اما در دورههای گرم میتواند تغذیه خود را روی قسمتهای زیرین میوه در حال رشد نیز متمرکز کند. تغذیه از گلها و برگها ممکن است منجر به ریزش شدید آنها شده، در حالی که تغذیه از میوه آسیبهای زخمی ایجاد میکند که مستقیماً عملکرد را کاهش میدهد. لاروها به طور انحصاری از ریشه و ساقه تغذیه می کنند، اما تأثیر اقتصادی ناشی از آنها قابل توجه نیست.
علاوه بر آسیب مستقیم، سوسک خیار راه راه (همراه با سوسک خالدار خیار) ناقل اولیه بیماری پژمردگی باکتریایی در خیار است که توسط پاتوژن Erwinia tracheiphila ایجاد می شود. Erwinia tracheiphila می تواند در روده سوسک خیار زندگی کند و زمانی که گیاه در تماس با سوسک آلوده به باکتری قرار می گیرد، گیاه آلوده شده و در داخل گیاه، باکتری ها تکثیر می شوند و جریان آب و مواد غذایی را مسدود می کنند. علائم این بیماری در ابتدا شامل پژمرده شدن برگها است که به دنبال آن پژمرده شدن گیاه و در نهایت نکروزه شدن اتفاق می افتد.
اگر ساقه آلوده به این باکتری در آب قرار بگیرد، میتوان تراوشات باکتری را به صورت شیره سفید رنگ از انتهای ساقه مشاهده کرد. کاهش عملکرد ناشی از پژمردگی باکتریایی بسیار گستردهتر از تلفات مستقیم ناشی از آسیب تغذیه سوسک راه راه خیار است. همراه با پژمردگی باکتریایی، سوسک راه راه خیار ممکن است ویروسهای موزاییک خیار، موزاییک لوبیا چشم بلبلی و موزاییک کدو تنبل را نیز منتقل کند.
روش های کنترل و مبارزه با آفت
منبع: زریندان جنوب